Toen Lauran van Poppel aan de slag ging als projectontwikkelaar woningbouw bij Puyck Ontwikkeling nam duurzaamheid al snel een belangrijke plek in. “Sinds een jaar of vijf zijn we geïnspireerd door alles rondom grondstoffenbesparing en het terugdringen van uitstoot. Eigenlijk is onze aanpak toen geruisloos overgegaan van energiebesparing naar natuurinclusief en klimaatadaptief. "

"Wij zijn echt groen, intrinsiek gemotiveerd zoals dat tegenwoordig heet.”

Van Poppel begon na zijn studie bouwkunde aan de TU Eindhoven bij Schiphol aan utiliteitsbouw voordat hij zich specialiseerde in woningbouw, eerst bij een ander bedrijf en sinds acht jaar bij Puyck Ontwikkeling. Het bedrijf ontwikkelt vanuit Geffen projecten met tien tot honderd woningen in Brabant en aangrenzende provincies. “Wij proberen op verschillende manieren aan grond te komen door bijvoorbeeld grond van een boer te kopen, een oud pand ergens te kopen of door een tender van een gemeente te winnen. Samen met de gemeente trekken wij dan op om het bestemmingsplan te wijzigen en dan komt daar dus van alles bij kijken. Dat betekent ook dat wij opdracht geven aan een architect, stedenbouwkundige en ecoloog. Vervolgens zijn wij gelieerd aan Van der Heijden bouwbedrijf met vestigingen in Schaijk en Breda die het voor ons bouwen.”

Wat is kenmerkend voor de projecten die jullie ontwikkelen?

“Wij hopen dat we bijvoorbeeld het openbaar gebied erbij mogen ontwerpen, samen met de gemeente, op een natuurinclusieve manier met een ecoloog, hovenier en landschapsarchitect. Op die manier dus vooral niet te veel stenen en niet te veel bestrating, maar juist veel groen. En qua woningen zijn wij inmiddels ook geïnspireerd door grondstoffenbesparing en uitstootreductie. Wij zoeken naar circulaire bouwmaterialen en die krijgen we steeds meer gevonden. We hebben al circulair beton en dat passen we toe, maar ook circulaire dakpannen, circulaire dakbedekking.

Ook kijken we naar prefab, want prefab is losmaakbaar, en losmaakbaar is weer de circulariteit van de toekomst. Dat soort dingen willen we inpassen in onze woningen, dus wij hebben De Gloriuswoning ontwikkeld die je over dertig jaar uit elkaar kunt schroeven. Terugnamegarantie komt daarbij om de hoek kijken, dus wij werken met onderaannemers die het liefst hun producten straks ook weer komen ophalen.”

"Wij zoeken naar circulaire bouwmaterialen en die krijgen we steeds meer gevonden."

Ketensamenwerking door Building Balance

“We hebben zelf al vezelhennep geteeld, dat vonden we ook wel heel stoer. Via Van Land naar Pand kwamen we in contact met Ad Raaijmakers, Frank Rombouts en producent EXIE die voor ons vezelhennep hebben ingezaaid op een stuk grond dat we beschikbaar hadden en en zij hebben het ook geoogst. Het liefst hadden wij het weer teruggekregen als isolatieplaat om in onze eigen woningen te gebruiken. Maar dat was afgelopen seizoen, het ging allemaal nogal snel. Harold van de Ven van Building Balance regio Zuid bracht ons in contact met Gert van Oort, een regionale agrariër.  Hij gaat deze week voor ons vezelhennep inzaaien. Wij zijn voornemens om de keten nu echt op te zetten: dat wij het doneren en het weer terugkrijgen.

Wat we nu al hebben geleerd, is dat fabrikanten best willen opschalen. Maar die zeggen dan van ja, geef het maar aan als bouwbranche, hoeveel jullie nodig hebben, want dan bouwen wij nog een fabriek bij. En dan zegt de bouwbranche weer van: wij willen dat best doen maar hoeveel kunnen jullie leveren? En dan zeggen agrariërs weer: zeg het maar, we hebben grond zat, maar wij willen dan zeker weten als wij in oktober oogsten dat we het allemaal kwijt kunnen. Building Balance probeert samen met ontwikkelaars, met bouwers, met corporaties, met agrariërs die keten op te zetten en te zorgen dat iedereen naar elkaar belooft hoeveel ze afnemen. Wij doen dan ook een duit in het zakje en beloven dat wij dan een hoeveelheid afnemen.”

"Wij zijn voornemens om de keten nu echt op te zetten: dat wij vezelhennep doneren en het weer terugkrijgen als isolatieplaat."

Hoe neem je de bouwbedrijven hierin mee?

“Een van onze meest vooruitstrevende projecten is Den Hoek in Helvoirt. Er zijn 17 circulaire nul-op-de-meter (NOM) woningen ontwikkeld waarvoor we de prijsvraag hebben gewonnen met de hoogste Building Circularity Index, daar zijn we heel trots op. Het zijn woningen die helemaal in elkaar zijn geschroefd en die ook helemaal uit de fabriek komen. Zelfs de badkamer en het toilet kwamen prefab uit de fabriek, wel nadat onze kopers hun wensen kenbaar hadden gemaakt: dus er zijn 17 verschillende geleverd. 

In eerste instantie zijn bouwers altijd het liefste van: zoals we gisteren bouwen, bouwen we het liefste vandaag ook, want dat heeft zich bewezen de afgelopen dertig jaar. Iedereen van het bouwbedrijf die bij dit project betrokken was, moest even een drempel over maar is er heel enthousiast van geworden. “

Volgende stap met Het Nieuwe Normaal

“Wij hebben contact met Cirkelstad Eindhoven en via hen ben ik uiteindelijk in december op ‘Het Nieuwe Normaal 1.0’ aftrap congres in Amersfoort geweest. Daar hebben zowel Puyck als Van der Heijden bouwbedrijf het manifest ondertekend. Het Nieuwe Normaal (HNN) is toch echt anders. Het scherpt aan wat we al deden en zet daar een stapje verder in. Wij hopen dat de wetgever Het Nieuwe Normaal ook gewoon opneemt in de omgevingsvergunning net als de BENG berekening. Neem bijvoorbeeld vlasisolatie in de spouw: dat is gewoon verkrijgbaar en de fabriek kan leveren zoveel als we willen. Op het moment dat er wetgeving komt voor een bepaald percentage biobased materialen, dan zul je zien dat iedereen CO2-arme materialen gaat bestellen zoals vlasisolatie. Want het is bijna net zo duur, net zo goed te verwerken en het heeft dezelfde prestaties.”

"Het Nieuwe Normaal (HNN) scherpt aan wat we al deden en zet daar een stapje verder in"

Waar is er nog een rol voor ENZuid?

“Er ligt nog een belangrijk deel op bestuurlijk niveau. Wij kunnen met alle technische partners in de branche van alles afspreken met elkaar, de agrariërs, de fabrikanten, de bouwers, de ontwikkelaars, de corporaties. Maar op het moment dat op bestuurlijk niveau wetgeving zou komen of richtlijnen of wat dan ook, dan krijgen we waarschijnlijk veel meer mensen betrokken. Dus de branche zit te smachten naar regelgeving op dit gebied.” Ook om de beoogde bouw van 100.000 woningen per jaar te halen is volgens Van Poppel de overheid aan zet om meer menskracht in te zetten. “Als wij een bestemmingsplan veranderen, dan mogen de omwonenden daar ook echt iets van vinden, eerst op gemeentelijk niveau en daarna bij de Raad van State. Alleen de tijd ertussen zou gewoon veel korter moeten, het moet binnen drie tot vijf maanden duidelijk kunnen zijn of ze een punt hebben of niet. Die paar maanden zijn sinds corona opgelopen naar twee tot 2,5 jaar en dat geeft omwonenden een extra stimulans om beroep aan te tekenen.”

"Op het moment dat er wetgeving of richtlijnen komen dan krijgen we  veel meer mensen betrokken."

Revolutie in de bouw

“Ik kan echt niet zeggen dat de hele branche stilstaat. Iedereen rolt als het ware over elkaar heen om nog een beter concept op de markt te brengen. Revolutie is misschien een groot woord, alhoewel.. Toen ik op de TU zat hadden wij het al over: kunnen we woningen niet als auto’s produceren? En het lijkt er nu dan toch langzaam op, 40 jaar verder, dat dat gaat gebeuren. Er zijn nu echt fabrieken waar woningen, al dan niet in onderdelen van verschillende fabrikanten, compleet prefab uitrollen.”

Foto: project Den Hoek in Helvoirt (Puyck Ontwikkeling en Van der Heijden bouwbedrijf)