×

×

Nieuw financieringsmodel voor circulair bouwen

14-04-2025

De transitie naar circulair bouwen komt maar moeizaam van de grond, vooral door het ontbreken van passende financieringsmodellen. Circulaire woningbouwconcepten vallen buiten de huidige lineaire financieringslogica van woningcorporaties, wat hun toepassing ernstig belemmert. Het project Circufin ontwikkelt, test en demonstreert binnen een Living Lab-omgeving nieuwe financieringsmodellen voor circulaire woningbouw, gericht op toepassing in de sociale huursector.

De innovatie

Financiers zijn nog niet in staat om goed in te schatten wat de kansen en risico’s zijn van circulair bouwen. Huidige financieringsbronnen zoals gunstige WSW-geborgde leningen vanuit de Bank Nederlandse Gemeenten kunnen in hun werkwijze en beoordelingskader nog uit de voeten met circulaire oplossingen.

De circulaire transitie vraag om systeemverandering waarbij de financieringsmethode de sleutel is. Immers wat niet gefinancierd kan worden kan niet gebouwd worden! Om deze redenen is het project Circufin voor OPZuid-subsidie ingediend in april 2025.

Dit project heeft tot doel om samen met de keten deze systeemverandering te versnellen door binnen een Living-Lab omgeving de financierbaarheid van circulaire woningen voor woningcorporaties te ontwikkelen en in de praktijk te demonstreren. Circufin is uniek door de integrale aanpak. De kerninnovatie is het gedifferentieerd financieren per bouwelement (zoals grond, ruwbouw, opbouw en installaties) en meer cyclisch financieren door het koppelen onderhoud- en totale gebruikskosten, restwaarde en levensduur aan financieringsbeslissingen. Om de innovatieve financieringsmodellen in de praktijk te laten werken is het van belang dat de keten met elkaar zekerheden inricht om het risicoprofiel voor financiers te verlagen. Dit doen woningcorporaties door de bouw van woningen aan te besteden conform een circulair programma van eisen (dat invulling geeft aan onder andere terugnamegaranties, hoge mate van losmaakbaarheid, standaardisatie en hogere kwaliteit van materiaalgebruik). Binnen het project stemmen de ketenpartners hierover af en ontwikkelt de toeleverende keten haar propositie door zowel op technisch vlak als qua business model.

Consortium

Een sterk en complementair consortium dat de hele keten beslaat, bestaande uit Leystromen, Avans, Hendriks Bouw en Ontwikkeling, Van Wijlen, Curtis Assetmanagement, Circularchitects, Midpoint Brabant, en Kragten ondersteund door Rabobank, De Houthallen, en verschillende woningcorporaties, realiseert deze doelstelling. Dit doen zij door tools voor een financierbare circulaire marktvraag te ontwikkelen inclusief innovatieve gedifferentieerde financieringsmodellen, een circulair Programma van Eisen (PvE) en circulaire aanbesteding.. Daarmee circulaire bouwconcepten te ontwikkelen die invulling geven aan het PvE (inclusief innovatieve circulaire technische oplossingen en nieuwe businessmodellen); de circulaire financierbaarheid van het bouwconcept in de praktijk te demonsteren en uit te rollen (via trainingen en het Lerend Netwerk).

Het project is uniek, omdat het in samenwerking met de hele keten de financierbaarheid van circulaire corporatiewoningen mogelijk maakt door gedifferentieerde en meercyclische financieringsmodellen te ontwikkelen, de risico’s inzichtelijk te maken en deze samen met de toeleverende keten te verlagen en dit in circulaire bouwconcepten in de praktijk te demonsteren.

Bij het succesvol realiseren van dit project kan gekapitaliseerd worden op een uitstekende business case. Zowel vanuit maatschappelijk perspectief, waarbij woningcorporaties hun woningvoorraad versneld circulair kunnen realiseren. Daarnaast wordt voor de toeleverende keten na het project jaarlijks een extra marktpotentie van ±306 tot 525 miljoen euro voorzien aan circulair gebouwde corporatiewoningen binnen de woondeals.

Financieel-economisch perspectief

Circufin legt de basis voor een toekomstbestendig verdienmodel voor circulaire woningbouw. De beoogde schaalbaarheid (60.000 nieuwe sociale huurwoningen in Zuid-Nederland tot en met 2030) en de aansluiting op Europese en nationale duurzaamheidsregels (Volledig circulair 2050, CSRD, CO₂-beprijzing) maken dit project niet alleen urgent, maar ook economisch kansrijk. We moeten nu vooruit denken over de woningen die er ook in 2050 nog staan. De betrokken bedrijven realiseren via hun deelname een strategische voorsprong in een groeimarkt met maatschappelijke meerwaarde.

Voor meer informatie neem contact op met Jim Opperman of Fränk de Jong.